İşçi konfederasyonlarından ortak minimum sevap açıklaması

2022 yılı zammının ilk toplantısı, ferda Minimum Sevap Tayin Komisyonu yoluyla yapılacak. Toplantı öncesi Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Aslan, DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, yeni asgari ücret üstüne kuma kayıtlı izah yaptı. Açıklamada, minimum ücretin işçi ve ailesinin günün kazançlı ve içtimai koşullarına bakarak insancasına yaşamasını benzer kılacak, insanlık onuruyla bağdaşacak bir sevap olduğu belirtilerek, şu ifadeler kullanıldı: “Bu yönüyle minimal ücret, insanın yaşaması ve varlığını sürdürebilmesi üzere muktezi olan minimal gelir kaynağıdır. ILO Anayasası’nın girişinde, ‘İşçinin ve ailesinin yalnızca geçimini gerçekleştirme fail ecir, insancasına yaşamaya tam tıpkısı sevap değildir. Halbuki işçinin insancasına yaşaması amacıyla tam ücrete eş olması gerekir’ ifadesine düz verilmiştir. Üç iştirakçi konfederasyonu ‘kayırıcı onuruna değer ayrımsız minimal ücret’ belirlenmesi taleplerini bire bir araya gelerek ortaklaştırmıştır. Alelhusus sendikasız işçilerin eke tıpkısı bölümünün anne sorunu olan minimum ücretin, belirlediğimiz ve savunduğumuz ilkeler doğrultusunda karara bağlanması iri ehemmiyet taşımaktadır.” Ücretli çalışanların yarıya yakınının asgari ecir ve civarında gelire topluluk olduğu vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi: “Içtimai asayiş primine ana ortalama idrak dahi minimal ücretin biraz üzerindedir.Sadece asgari ücret alanlar değil; asgari ittifak indirimi, aylaklık ödeneği, güdük mücahede ödeneği, engelli ve yetersizlik aylığı ile hizmet yardımı, umumi keyif sigortası, ferdî tekaütlük, içtimai düzenlilik borçlanması, toplumsal düzenlilik madun ve dip primlerinin belirlenmesi kabilinden haddinden fazla serbest ayrımsız alanı kapsamaktadır. Ekonomide hele serencam dönemde döviz kurlarında yaşanan alışılmamış dalgalanma ve başta azık ve kira görünmek üzere esas para ve hizmet fiyatlarında tanıdık artışlar, emeğinden eksantrik hiçbir geliri olmayan ücretli çalışanların mübayaa gücünü geriletmiştir. Bu nedenle, 2022’üstelik meri olacak minimal ücretin, ekonomide yaşanan gelişmeler dahi dikkate alınarak, insana yakışır benzeri dirim düzeyini sağlayacak şekilde tayin edilmesi gereği ortak düşüncemizdir.” Minimum ücretin emeğe gösterilen saygının tıpkı ölçüsü olduğuna dikkatin çekildiği açıklamada, şu değerlendirmelerde bulunuldu: “Içtimai izzet anlayışı çerçevesinde, sağlık dağılımında adaleti ve iyileştirmeyi ana kayran, refahın geniş kitlelere yayılmasını amaçlayan bir yaklaşımla belirleme edilmesi içtimai sağlık ve aksiyon barışının sağlanması üzere gereklidir.Anayasamız devlete ‘çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli benzeri sevap elde etmeleri ve başka sosyal yardımlardan yararlanmaları üzere gerekli tedbirleri alma’ görevi vermektedir. Ayrıca, minimal ücretin tespitinde ‘çalışanların kavil şartları ile ülkenin ekonomik durumu üstelik göz önünde bulundurulur’ denilmektedir. Asgari ecir tıpkı kesit ücreti değildir. İşçinin ailesiyle birlikte insani yaşamasını sağlayacak gelirdir. Asgari ücretin belirlenmesi müzakerelerinde ayn önünde tutulması müstelzim öncelikli konu, çalışanların yüz yüze bulundukları antant koşullarıdır. Çalışanlar, yaşanılan iktisadi sıkıntıların nedeni değil, mağdurudur ve ‘ülkenin süresince bulunduğu kazançlı durum’ gerekçesiyle minimal ücretin bağan belirlenmesi kabul edilemez.” Açıklamada, Türkiye’birlikte minimal sevap düzeyinin SU üyesi cümle ülkelerin gerisinde kaldığı tespitine saha verilerek, şu ifadeler kullanıldı: “Toptan pazarlar ile rekabet edebilmek adına say kesiminin talepleri görmezden gelinmemelidir. Türkiye’nin rekabet şartlarını bağan sevap politikasıyla ulaşmak doğrultusunda bir anlayışı olmamalıdır.Türkiye’da gelir vergisi mükelleflerinin nazik çoğunluğu sevap geliri elde edenlerdir. Kaldı kim hem doğrudan dirimlik ve kazanç üzerinden hem bilvasıta adına mal ve hizmet alımında yapılan zorunlu gerekseme harcamalarından dolayı günce yaşantının seçkin aşamasında vergiye maruz kalınmaktadır. Ücretli çalışanların açık ücreti, algı dilimlerindeki artışlar dolayısıyla ilerleyen aylarda düşmektedir. Minimal ecir alan işçiler birlikte yılın son dört ayında fire ecir ahzetmek yerinde kalmaktadır. Asgari ücrette gelir vergisi zımnında meydana mevrut gerilemenin telafi edilmesi uygulaması, çabucak asgari ücretle etkin bekar işçiler amacıyla geçerlidir. Evli, üç çocuklu ve eşi çalışmayan tıpkı iştirakçi yılbaşında elde ettiği ücret düzeyini yıl sonunda alamamaktadır. Bu işçinin yılın toplamı bakımından kaybı devam etmektedir. Kâin bu uygulamayla karı korunmamaktadır. Ücretli çalışanlar için idrak matrahı farklılaştırılmalıdır. 2002’dahi gelir vergisi tarifesi brüt minimal ücretin 17,1 katıyken, günümüzde 6,7 katına gerilemiştir. Cemi ücret gelirlerinde, asgari ücrete balya gelen kısmına büyüklüğünde olan tutarın alacak dışı bırakılması yönünde toplumsal yanlar arasında fikir birliği oluşmasına rağmen -şimdiye kadar- herhangi bir düzenleme yapılmamıştır.Ancak işçilerin sosyal düzenlilik priminde aynı indirim yapılmamıştır. Sosyal devletin apotr vasfı öncelikle bağan gelirli olan ücretli çalışanlar amacıyla olmalıdır.” Türk-İş, Doğruluk-İş ve DİSK, “insan onuruna reva” ayrımsız düzeyde asgari sevap belirlenebilmesi üzere Minimum Sevap Belirleme Komisyonu’nun çalışmalarında ana alınması gereken ilkeleri şu şekilde sıraladı: “- Asgari ücretin saptanmasında Anayasa’birlikte düz düzlük ‘itilaf şartları’ yaklaşımına öncelikle uyulmalıdır. Günün soylu erki ve toplumsal koşullarına göre işçinin ve ailesinin insancasına yaşamasını kabil kılacak ve âdemiyet onuruyla bağdaşacak asgari ücret belirlenmelidir.
– Asgari sevap açık namına açıklanmalıdır. Bu ücretten yapılacak vergi, toplumsal asayiş ve bire bir kesintiler kesin tutarın konusunda arttırma edilmeli ve yıl boyunca minimal ecir açıklayan bu kemiksiz ücretin altına düşmemelidir. Asgari Anlaşma İndirimi (AGİ) işçinin medeni durumuna göre ayrıca ilave edilmelidir.
– Birlik ücretlerin minimal ücrete mukabele fail kısmı vergiden muaf olmalıdır. Sağlık vergisi tarifesi yer az baştan valüasyon oranında artırılmalıdır.Minimum ücret sonrası geçmiş rüşvet basamağı amacıyla uygulanacak azamet da yüzdelik 10 olmalıdır.
– Minimum ücret, seçme ayırım yapılmadan tekrar millî düzeyde bir tane adına ve yıllık belirlenmelidir. İşçilerin beyninde format, kıdem, işin mahiyeti kabil soylu erki gayeli değerlendirmelerin tümünden mutlak adına ele alınmalıdır.
– Minimum ücret, soylu erki ölçülerin ötesinde sosyal bir sevap namına kabul edilmeli ve bu özelliği asıl alınarak belirlenmelidir.
– Kerem çalışanlar arasında ayrım yapmamalı, kamuda uygulanan genişlik düşük maaş tutarını asgari sevap belirlenirken bile dikkate almalıdır.
Minimal ecir ile bağlantılı yerine ve günümüz soylu erki koşullarını bile dikkate alarak;
– İşverenlere sağlanan toplumsal düzenlilik prim desteğinin tıpkısı ayrımsız bindi işçilere dahi verilmeli ve işçilerin içtimai düzenlilik haklarında aynı kayıp yaratmayacak şekilde işçi SGK prim payı 5 benek düşürülerek bütçeden karşılanmalıdır.
– ‘Içtimai celal’ ilkesi gereği memurlara çalışmayan adam amacıyla ödenen ‘eş yardımı’ işçiler üzere birlikte uygulamaya konulmalıdır.
– Sendikal örgütlenmenin önündeki engeller kaldırılmalı ve asgari ecir teşviki yemeden içmeden sendikal örgütlenmenin olduğu gelişim yerleri amacıyla uygulanmalıdır.”
.