Bilgi Akademisi Üyesi Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, “1999 sonrası yönetmeliklere makul, geriden geriye göçek olmadan yapılmış binaların hiçbiri çökmez, sizi öldürmez, depremde içinden iyi çıkmanıza cevaz kıymet.” dedi.

Kahramanmaraş merkezli depremlerin peşi sıra İzmir hareket dünyasınca başlatılan “İzmir Yardıma Koşuyor” kampanyası çerçevesinde İzmir Tecim Odası (İZTO), Iye Bölgesi Endüstri Odası (EBSO) ve İzmir Tecim Borsasının (İTB) ortak divan toplantıları, İZTO Çok Amaçlı Salonunda yapıldı.

Meclis toplantısına mihman olan Prof. Dr. Görür, Türkiye’de halk ve yönetimlerin depremi konuşmak istemediğini, “duymayalım, huzurumuz kaçmasın” diye niteleyerek düşündüğünü savundu.

Bilgi gücüyle yönetilen toplumlarda zelzele gelmeden ilk gerekenlerin yapıldığını dile getiren Görür, Elazığ’bile 2020 yılında meydana gelen depremden önce bölgede yaşayanları ve yöneticileri uyardığını kaydetti.

Görür, şöyle bitmeme etti:

” İstanbul’dahi depremi söylememize rağmen İstanbul depreme hazır mı, yararlı. Tek madde yapılmadı emreylemek butlan evet ama yeteri kadar yapılmadı.

Ben çokça umutlandım. Sizin iktisadi sorunlarınızdan daha mı az mehabetli, neden depremi gündeme almıyorsunuz. Terörden, sanayiden, iklimden, işsizlikten elan mı birkaç oylumlu. Depremden daha kocaman ne var bu ülkede eğitim mi, ünsiyet mu? Bildirme anne sorun zelzele. Seçkin sabah güneşin doğacağı kabil tıpkısı kaynak.”

Görür, İstanbul’de olacak aynı depremin ekonominin çarklarına balaban uymazlık vereceğini, hisse senedi dünyasının birlikte bu depreme hazır olmasının büyük olduğunu kaydetti.

“Depreme dirençli kentler yapılmalı”

Naci Görür, depremi durduracak ağırbaşlı olmadığına bakarak yapılması gerekenin bilgelik ve teknolojinin gücüyle depremin vereceği zararı tenkis etmek olduğunu vurguladı. Bu yaklaşıma “risk analizi” dediklerini nâkil Görür, “Yapmamız müstelzim depremde ölmemek, zararı minimize emreylemek için zelzele dirençli kentler açmak.” dedi.

Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle milyonlarca titrem sarsıntı molozu oluştuğunu, bunların bertarafının çevreye engel vermeden yapılmasının önemine bel eden Görür, bu atıkların anlayışsız dönüşümüyle dirimlik elde edilebileceğini üstelik kaydetti.

Düzlük bilimcilerin bakıcı evet dahi kahin olmadığını, ülkenin jeolojik yapısına, periyoduna göre tahminde bulunduklarını tamlayan Görür, şöyle konuştu:

“Demin Hakkari yöresinden, benzeri de Erzincan Bingöl Karlıova yöresinden kuşkumuz var.

Uyarı mahiyetinde. Özellikle yerel yönetimlere ihtar. Adana’birlikte Kıbrıs’ta bekliyoruz. Tür, illa birlikte olacak demiyoruz. Nazik ihtimalle gibi. İzmir’den bizim endişemiz var. Etken faylar var. Yani günün birinde harekete geçebilir, yer sarsıntısı üretebilir. Yakınlarda olacak depremlerde bu faylar tetiklenebilir. Sisam adasında olan depremde bu fayların şanlı bir kısmı durum ediyorum kim yüklendi. Kendileri zaten tıpkı stres yüklüyorlar, tıpkı bile çevredeki depremlerden ruhsal gerilim geldiği ant o az buçuk daha yükleniyor.”

Prof. Dr. Görür, cemi sarsıntı olasılıklarına karşın yönetmeliklere uygun yapılan binaların maltalık kurtaracağını vurgulayarak, şöyle devam etti:

“1999 sonrası yönetmeliklere akıllıca, geriden geriye göçek olmadan mamul binaların hiçbiri çökmez, sizi öldürmez, depremde içinden iyi çıkmanıza cevaz fehamet. ’99 öncesi evimiz var’ diyenlere söylüyorum, aynı depremde hep binalar çöker mantığı üstelik yanlış. 99 depreminde Gölcük’te araştırma yaptım. Gördüğümüz şuydu, ayakta mütezayit binaların sayısı yenilgi bina sayısından fazlaydı. Tavsiyem İzmir’deki belediyeyi, üniversiteleri zorlayın ahali olarak.

Adamın parası yoksa de azamet halk atsın evet dahi şehremaneti parasız yapsın. Muayene ederseniz yer azından depremdeki davranışını görebilirsiniz. Bakın seçim geliyor. Murat edin, hani deniliyor evet ‘çocuklar yatağa açgözlü girmesin’. ‘Çocuklar ve aileler depremde yapı başlarına çökmeyeceği şekilde tığ İzmir’birlikte bina stokunu güçlendirmeyi vadediyoruz’ desin. Elinde ağır sıklet deprem planı sıfır hiç kimseye düşünce vermeyin. Partizanlığı bırakın. Yer Sarsıntısı işi partiler üstüdür.”

İş dünyasının yürüttüğü kampanya

Toplantıda konuşan İZTO Umumi Heyet Başkanı Mahmut Özgener, 1999 yılındaki depremde yaşanan acıları hatırlatarak, “1999 bizim için dönüm noktası olmalıydı. O yıldan itibaren tıpkısı haddinden fazla öğretim üyesi yaşayabileceğimiz tehlikeleri anlattı. 30 Ilk Teşrin 2020 İzmir depremi tam uyarılara karşın yerimizde saydığımızı gösterirken cumhuriyetimizin 100. yılının önce günlerindeki depremler gösterdi kim derslerimizi hiç alamamışız.” ifadelerini kullandı.

Alınması gereken tedbirlerin alınmadığını, önceliklerin falsolu belirlendiğini nâkil Özgener, dersler çıkarılması gereken benzeri felaketle karşı karşıya kalındığını kaydetti.

Bu değişimin sırrı bilimde teknolojide. Vukuf bildirme muhteşem değişmez kere göstericimiz koyulmak zorunda.” diye niteleyerek konuştu.

Özgener, İzmir’dahi gelişim dünyasının depremden 6 Şubat’taki geçmiş depremden 15 saat sonra başlattığı “İzmir Yardıma Koşuyor” kampanyasında şu temel büyüklüğünde 43 milyon 422 bin teklik nakdi bağış toplandığını söyledi.

EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar üstelik bölgeyi konuşma ettiğini belirterek, oradaki yer şişman ihtiyacın eğreti ve kalımlı barınma evleri olduğunu tabir etti.

Hareket olduğunda yapılması gerekenlerin örtbas etmek, keyiflendirmek, mührelemek ve bu insanları alışılagelen hayata boşlamak olduğunu kaydeden Yorgancılar, “Demincek istesek bile kurtarma yaşatma imkanımız yok, o gün bitti. Ama kurtarılanların yaşamasıyla ve onları ıslah etmek ile ilişkin yapmamız gerekenler var.” ifadelerini kullandı.

İTB Umumi Heyet Başkanı Işınsu Kestelli ise soylu erki açıdan Türkiye ekonomisinin 10’üstelik birini anlatım eden zelzele bölgesinin dokuma üretiminin yüzdelik 40’ı, ekincilik, gıda ve içecek ihracatının ise yüzde 24’ünü karşıladığına işaret etti, bu sektörlere hususi evgin ve çözüm üreten önlemlere ihtiyaç duyulduğunu aktardı.

Programın böylecene 3 kurumun yönetim kurulu başkanları, Naci Görür yerine 3 depremzede öğrenciye eğitim bursu vereceklerine dair şehadetname verdi.

.