Basamak üretim fiyatlarının artmasında mal fiyatlarından, inşaat malzemeleri ve arsa fiyatlarına kadar dayanabilen haddinden fazla enerjik racon oynuyor. Türkiye İstatistik Kurumu ’nun (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Biçim Bankası (TCMB) yayınladıkları endeksleri bedel artışına kandil tutsa üstelik piyasada yaşanan artışlar görünenden çok elan derinde. TÜİK’in son açıkladığı verilere göre inşaat maliyetleri temmuz bakımından akıbet aynı yılda yüzde 44,76 çoğalma gösterdi. Ev üreticisinin maliyet enflasyonu dursuz duraksız artıyor. Mayıs 2020’den Eylül 2021’e büyüklüğünde dolar/TL yüzdelik 21,97 yükselirken, inşaat demiri yüzdelik 102, hazır beton yüzdelik 69, çimento yüzde 52 artış gösterdi. Tekmil bu artışlarda koronavirüs salgınının üstelik getirdiği kısıtlamalarda etkilenen mal fiyatlarını görmezden gelemeyiz. Pandemi ile mal fiyatlarında yaşanan yükseliş göz fiyatlarında sakil artışlara hastalık oldu. Maliyet artışından şikayet fail müteahhitler çimento fiyatlarını ihtarname için inşaatları durdurdu. Müteahhitlere çimentoculardan cevap gecikmedi. Sektör temsilcileri, dünyanın sunu kızgın çimentosunun Türkiye’de olduğunu, müteahhitler göz fiyatlarını yüzdelik 50 indirirse çimentoyu caba vereceklerini söyledi. Tartışmalar devam ederken, tahminler basamak fiyatlarının yüzde 100’e vasıl oranlarda artacağı yönünde. Ayrımsız esbak yılın maliyetleriyle familya satan ayrımsız üretici zaman yeniden yapım üzere kolları sıvadığında yükselen fiyatlarla benzeri rakamlara familya satamaz durumda. Sonunda eskimemiş üretimin önü kesiliyor ve zararla karşı karşıya kalınıyor. Bu ebat ölçüsüz hane üreticilerinden çokça mutedil ve şeş segmentte eş inşa etmeye müteharrik üreticiyi en çok vuruyor. TÜİK verilerine bakarak yapım maliyet endeksi Temmuz ayında yüzde 44,76 arttı. Materyal endeksindeki artma yüzdelik 56,4 oldu. Bir eski aya göre malzeme endeksi yüzde 3,13, iş endeksi yüzdelik 1,06 arttı. Ayrıca bir eski yılın tıpkısı ayına göre materyal endeksi yüzdelik 56,41, işçilik endeksi yüzdelik 21,01 arttı. Forma Bankası aracılığıyla açıklayan Basamak Denk Endeksi ise temmuzda yüzde 31 arttı. Fakat bu veriler piyasada iş yapanlara daha ayrımlı yansıyor. Üreticilerin maliyet kalemlerindeki artışlara göre maliyetler yüzde 100’ü aşıyor. Göz maliyetini oluşturan temel kalemlerin çoğunda yıllık eşit artışları enflasyonun ve fihrist artışının üzerinde. Hane maliyetini oluşturan ana kalemler; arsa, iş, çimento, çıpa-çelik, seramik kaplama malzemeleri, mermer, boya, alçı, plastik doğrama, ahşap inşaat gereçleri ve pencere kendisine sıralanıyor. Bu maliyetler ortada hele büyükşehirlerde yeryüzü balaban payı yer alıyor. Türkiye ’de arsa maliyetinin mecmu bölük maliyeti içindeki payı yüzdelik 40 ’lara, hatta kâh bölgelerde yüzdelik 60 ’lara kadar çıkıyor. Bina yapım maliyetleri ortamında yer payını genel yapım malzemeleri, iş ve donanım malzemeleri izliyor. İnşaat maliyetlerindeki artış, döviz kurundaki değişim sonucu inşaat malzemesi fiyatlarındaki artıştan ve bile alelhusus inşaat demiri fiyatlarındaki artıştan kaynaklanıyor. Mayıs 2020’den Ilkgüz 2021’e büyüklüğünde dolar /TL yüzde 21,97 artarken, inşaat maliyeti yüzde 44,76 arttı. Orak Ayı 2020’da sayı farkı dolar kurunu 6,85 aldığımızda de çoğalma yüzdelik 23,21 olarak hesaplanıyor. MALZEME FİYAT ARTIŞI TABLOSU: