Yıllık cari açıkta iyileşme eğilimi

Türkiye Cumhuriyet Tarz Bankası (TCMB) verilerine bakarak, Türkiye’nin akan işlemler hesabı, nisanda 1 milyar 712 milyon dolar bariz verdi. Gerçekleşen cari kategorik, sonuç 6 ayın yer düşük seviyesine bel etti. Nisan kocaoğlan sonucunun açıklanması ile yıllıklandırılmış cari amal açığı dahi 32 bilyon 737 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Mavera yandan, sabık yılın april ayında 5 bilyon 296 milyon dolar düzeyinde cari yalınlık verilmişti. AA Mal Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, nisan gerçekleşmesi ile sonuç 12 aylık açığın 32 bilyon 700 milyon dolara inerek düzelme eğilimini bitmeme ettirdiğini söyledi. Bu dönemde manşet açıktaki iyileşmeye katma adına enerji dışı cari açığın 8 milyar 400 milyon dolara gerilediğini aktaran Bürümcekçi, enerji ve zer dışı cari fazlanın ise 11 milyar 200 milyon dolara yükseldiğini vurguladı. Bürümcekçi, akan açıkta april ayında gözlenen iyileşmede, dış ticaret açığının azalması ve turizm ile taşımacılık gelirlerinin yükselişe geçmesinin temel etkin olduğunu belirtti. Haluk Bürümcekçi, cari açıktaki gerilemeye rağmen finansman imkanlarının elverişsiz kalması ile resmi rezervlerde 1 bilyon 200 milyon dolarlık azalış gözlendiğini, portföy kanalında bile 1 bilyon 500 milyon dolarla hamile çıkış belgesi yaşandığını ifade etti.Bu yılın seyri açısından bu faktörlerin gelişimi haddinden fazla ciddi olmaya devam ediyor. Petrol fiyatlarının 2021’dahi 70 doların üzerine yerleşmesi ile 2020 ortalaması olan 43 doların çokça konusunda çıkması sonrası erke ithalatına üst yönde etkisinin 13-15 milyar dolar olabileceği söylenebilir. Mal fiyatlarında genele yayılan artışın bile bu bağlamda akan angarya üstünde menfi yansımaları gözlenecektir. Zer ticaretinde ise güzeşte sene verilen 22 bilyon 400 milyon dolarlık rekor açığın, bu yıl yerini eski dönem ortalamalarına makul düşüşe geçeceği beklenmektedir. Bu doğrultuda, kızıl ithalatındaki azalışın enerji ithalatındaki artışı dengeleyeceği söylenebilir. Öte yandan, turizm kemiksiz gelirleri 2020’yi 9 milyar 200 milyon dolarla eski yıla bakarak 16 bilyon 500 milyon dolar düşüşle kapatmıştı. Salgın kısıtlamaları ile gözlenen bu düşüş, aşılama çalışmalarına ilişkin olarak yerini kısmi toparlanmaya bırakacaktır ancak tekrar dahi 2019 gelirinin bildirme az yüzdelik 40 civarında altında kalarak 14-15 milyar dolar olarak gerçekleşmesi daha olasıdır.” Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan da cari işlemler dengesinin, nisanda yoğun 18’inci ayında açıkça verdiğini, antrparantez mütenakıs dış tecim açığına paralel bire bir şekilde daralma gösterdiğini söyledi.Dış talepteki ongun koşulların bu eğilimi desteklemesini bekleriz. Başka yandan, enerji kaleminin alelhusus yükselen toptan emtia fiyatları kapsamında ithalatı artırıcı etkisi bitmeme etmektedir.” ifadelerini kullandı. Erkan, mayıs kocaoğlan öncü dış tecim verilerinin nisandaki tam faktörlerin geçerliliğini koruduğunu gösterdiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti: “Salgının etkileri global ekonomilerde hafifledikçe ve kazançlı neşelilik geliştikçe dış talepteki iyileşme eğilimi sürecektir. Bu nedenle ihracatı zait görmeye devam ediyoruz. Mali koşullardaki sıkılığın talebi sınırlayıcı etkisi ve altın ithalatında tanıdık tenakus, ithalattaki büyümeyi sınırlaması açısından olumlu. Ancak mal fiyatlarındaki artışın hele erke ithalatı üzerinden etkilerini hissetmeye bitmeme edeceğiz. Bakım dengesi itibarıyla haziranı birlikte içine kayran periyoda büyüklüğünde lazım dar içindeki kapanmanın gerekse de diğer ülkelerin Türkiye’ye yönelik kısıtlamaları iyilik derecesini menfi kendisine etkileyecektir. söz konusu kısıtlamaların hafifletilmesi aşaması ve güçlükle süresince aşılamanın hızlandırılmasının buna yapacağı ulama temmuz ve sonrasının turizm gelirleri açısından daha mebzul geçmesini sağlayabilir.”.