Türkiye Ekincilik Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, mart ayı üretici market fiyatlarında yaşanan değişimleri, Ramazan ayı öncesi fiyatları, girdi fiyatlarındaki sapık artışların müstahsil ve bitiren fiyatlarına yansımalarını ve dondan engel gören üreticilerin durumlarını değerlendirdi. Mart ayında müstahsil ve market arasındaki denk farkının yer fazla elmada yüzde 456,81 oranında olduğunu belirten Bayraktar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Elmadaki denk farkını limon yüzdelik 365,82, marul yüzde 321,26, maydanoz 303,13, yeşil yasmık yüzdelik 251,62, hıyar yüzde 248,89, kuru fasulye yüzde 230,35, al yasmık yüzde 223,57, zayıf incir yüzde 223,01, karnabahar yüzde 212,22, ve kuru üzüm yüzde 207,64 oranında takip etti. Mart ayında elmada yetiştirici market denk farkı yüzde 450 ’nin üzerindeyken, 3 üründe yüzde 300 ’ün, 7 üründe ise yüzdelik 200 ’ün üstünde gerçekleşti.
Elma 5,6 itmam, sulu zırtlak 4,7 hatim, marul 4,2 intaç, maydanoz 4 kat, yeşil yasmık ve budala 3,5 kat, arık fasulye 3,3 itmam, kırmızı yasmık ve ark incir 3,2 intaç, karnabit ve zayıf üzüm 3,1 hatim fazlaya tüketiciye satıldı. Üreticide 2 lira olan elma 11 lira 14 kuruşa, 1 teklik 70 kuruş olan sulu zırtlak 7 liralık 92 kuruşa, 2 liralık 90 kuruş olan marul 12 liralık 22 kuruşa, 1 liralık 14 kuruş olan maydanoz 4 liralık 59 kuruşa, 8 lira 18 kuruş olan yeşil mercimek 28 lira 76 kuruşa, 4 liralık 75 kuruş olan görgüsüz 16 lira 57 kuruşa satıldı. Mart ayında markette 40 ürünün 34 ’ünde karşılık artışı, 6 ’sında değer azalışı görüldü. Mart ayında markette sunu fazla küsurat işaret yüzdelik 157,55 ile sıska soğanda oldu.Pırasadaki kıymet düşüşünü yüzde 6,85 ile antep fıstığı, yüzde 5,12 ile görgüsüz, yüzde 2,02 ile maydanoz, yüzde 1,88 ile nohut, yüzde 1,05 ile havuç izledi. Mart ayında üreticide 32 ürününün 16 ’sında değer artışı olurken, 6 ’sında fiyat düşüşü görüldü. 10 üründe ise denk değişimi olmadı. Yetiştirici fiyatlarında elma, ark fasulye, nohut, al mercimek, yeşil yasmık, pirinç, arık sarıerik, zayıf üzüm, kuru incir, sütte karşılık değişimi olmadı. Gücük Ay ayında üreticide fiyatı sunu çokça sakıt yapıt yüzde 24,44 ile limonda görüldü. Limondaki değer düşüşünü yüzde 20,55 ile marul, yüzde 17,03 ile görgüsüz, yüzde 11,65 ile maydanoz, yüzde 8,13 ile pırasa ve yüzde 1,47 ile antep fıstığı izledi.
Üreticide yeryüzü fazla değer artışı yüzdelik 352,94 ile sıska soğanda görüldü. Zayıf soğandaki bedel artışını yüzde 87,67 ile kumpir, yüzde 87,32 ile domates, yüzdelik 81,48 ile müfrit biber, yüzdelik 62,86 ile tıntın, yüzde 61,80 ile karnabahar izleme etti.” Bayraktar, müstahsil kıymet artışlarının nedeninin, süt basılmış hayatiyet sulp merhem ve yem fiyatlarındaki düzgüsüz artışlara dayandırarak bu konuda şunları aktardı: “Müstahsil maliyetleri düşürülmeden raflara genişlik gelmez.Çünkü girdi bedel endeksi ile zirai müstahsil değer endeksleri ortada, müstahsil aleyhine anbean küsurat şişman fark var. Müstahsil maliyet baskısından bunaldı. Maliyetlerini fiyatlara yansıtamıyor. Üreticiye verilecek bindi, tıpkısı zamanda tüketiciye verilecek destektir. Tüketicilerin, yetiştirici maliyetleri düşürülmeden bozuk para gıdaya erişme imkanı kalmadı. Üreticimizi destekleyerek, moralini faziletkâr tutalım. Üretimden kopmasın. Işaret ithal eylemek zorlaştı. Yetiştirici ithal eylemek ise imkansızdır. Üreticimizin kıymetini bilelim.”.
Elma 5,6 itmam, sulu zırtlak 4,7 hatim, marul 4,2 intaç, maydanoz 4 kat, yeşil yasmık ve budala 3,5 kat, arık fasulye 3,3 itmam, kırmızı yasmık ve ark incir 3,2 intaç, karnabit ve zayıf üzüm 3,1 hatim fazlaya tüketiciye satıldı. Üreticide 2 lira olan elma 11 lira 14 kuruşa, 1 teklik 70 kuruş olan sulu zırtlak 7 liralık 92 kuruşa, 2 liralık 90 kuruş olan marul 12 liralık 22 kuruşa, 1 liralık 14 kuruş olan maydanoz 4 liralık 59 kuruşa, 8 lira 18 kuruş olan yeşil mercimek 28 lira 76 kuruşa, 4 liralık 75 kuruş olan görgüsüz 16 lira 57 kuruşa satıldı. Mart ayında markette 40 ürünün 34 ’ünde karşılık artışı, 6 ’sında değer azalışı görüldü. Mart ayında markette sunu fazla küsurat işaret yüzdelik 157,55 ile sıska soğanda oldu.Pırasadaki kıymet düşüşünü yüzde 6,85 ile antep fıstığı, yüzde 5,12 ile görgüsüz, yüzde 2,02 ile maydanoz, yüzde 1,88 ile nohut, yüzde 1,05 ile havuç izledi. Mart ayında üreticide 32 ürününün 16 ’sında değer artışı olurken, 6 ’sında fiyat düşüşü görüldü. 10 üründe ise denk değişimi olmadı. Yetiştirici fiyatlarında elma, ark fasulye, nohut, al mercimek, yeşil yasmık, pirinç, arık sarıerik, zayıf üzüm, kuru incir, sütte karşılık değişimi olmadı. Gücük Ay ayında üreticide fiyatı sunu çokça sakıt yapıt yüzde 24,44 ile limonda görüldü. Limondaki değer düşüşünü yüzde 20,55 ile marul, yüzde 17,03 ile görgüsüz, yüzde 11,65 ile maydanoz, yüzde 8,13 ile pırasa ve yüzde 1,47 ile antep fıstığı izledi.
Üreticide yeryüzü fazla değer artışı yüzdelik 352,94 ile sıska soğanda görüldü. Zayıf soğandaki bedel artışını yüzde 87,67 ile kumpir, yüzde 87,32 ile domates, yüzdelik 81,48 ile müfrit biber, yüzdelik 62,86 ile tıntın, yüzde 61,80 ile karnabahar izleme etti.” Bayraktar, müstahsil kıymet artışlarının nedeninin, süt basılmış hayatiyet sulp merhem ve yem fiyatlarındaki düzgüsüz artışlara dayandırarak bu konuda şunları aktardı: “Müstahsil maliyetleri düşürülmeden raflara genişlik gelmez.Çünkü girdi bedel endeksi ile zirai müstahsil değer endeksleri ortada, müstahsil aleyhine anbean küsurat şişman fark var. Müstahsil maliyet baskısından bunaldı. Maliyetlerini fiyatlara yansıtamıyor. Üreticiye verilecek bindi, tıpkısı zamanda tüketiciye verilecek destektir. Tüketicilerin, yetiştirici maliyetleri düşürülmeden bozuk para gıdaya erişme imkanı kalmadı. Üreticimizi destekleyerek, moralini faziletkâr tutalım. Üretimden kopmasın. Işaret ithal eylemek zorlaştı. Yetiştirici ithal eylemek ise imkansızdır. Üreticimizin kıymetini bilelim.”.