Şili’deki çölde kâin kadeh kayaların sırrı çözüldü: kirli kartopu

Şili’deki Atacama Çölü ’nde, pekâlâ oluştuğu ve nereden geldiği anlaşılamayan camsı kayaç parçaları var. Malumat insanları, yaptıkları araştırma ise yıllardır gizemi çözülemeyen kayaların nereden geldiğini belirleme etti. Bakir tıpkı araştırmada, 75 kilometrelik bir alana yayılan yoğun yeşil ve yağız parçaların kısaca 12 bin sene önce Atacama Çölü üstünde patlayan tıpkısı akrep yıldızdan kaynaklandığı tayin edildi. Havada meydana gelen patlama sırasında çöle saçılan ve silikat sırça bileşenlerini içeren malzemelerin, yüzeydeki toprakla etkileşime girerek bu aşırı manzarayı oluşturduğu ortaya bundan sonra. Daha önce, bu pencere parçalarının civardaki otlakların yanmasıyla yahut volkanik patlamayla meydana gelmiş olabileceği düşünülüyordu. Çölden toplanan içki parçalarının bileşenlerini inceleyici bilim insanları, tayin ettikleri mineralleri, NASA ’nın Stardust görevinde Wild 2 adlı akrep yıldızdan alınan örneklerdeki minerallerle karşılaştırdı. İncelemeler örneklerin uyuştuğunu gösterdi. Antrparantez söz konusu parçaların, fakat bin 700 derecenin üzerindeki sıcaklıklarda oluşabileceği belirleme edildi. Vukuf insanları, şimdi binlerce sene geçmiş gerçekleşen kirli kartopu patlamasının kesin tarihini tespit etimeye çalışıyor. Çünkü patlama sırasında, bölgedeki iri memeli hayvanların üstelik namevcut olduğu biliniyor. Olayın kesin tarihinin belirlenmesi, memelilerin namevcut oluşuyla patlama arasındaki beklenir ilişkiye birlikte ışık tutabilir.