Hava kirliliğinin seviyesi, 3 boyutlu yazılımla ölçülüyor

Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, “ÇAĞ” isimli yazılım geliştirdi. 5 metreye kadar mesafeleri ölçebilen 3 boyutlu yazılımla, hava kirliliğine bozukluk olan noktalar usa vurma tespit edilebiliyor. Nezaret, hava kalitesi yönetiminde kullandığı araçlara, TÜRKSAT’ın yüklenicisi olduğu 3 Boyutlu Ortamda Çekicilik Kalitesi Değerlerinin Tespiti Yazılımı Projesi’ni ekledi. “KOKU” ismi verilen proje kapsamında geliştirilen evcil ve milli yazılımla, ciddi çekicilik kalitesi haritaları, 3 boyutlu bina modeli, şehir atlası, topoğrafya, trafik yoğunluğu, kavşaklar, binaların mahrukat tipi gibi haddinden fazla sayıda sebep ele alınarak 3 boyutlu ortamda çekicilik kalitesi değerleri tespit ediliyor. Girilen bilcümle verileri müdrike algılama ve çıktı çoğaltma yeteneğine ehil 3B yazılım, dünyada bu alandaki önce örneklerden biri olma niteliği taşıyor. Yazılımla, evsel ısınma, endüstri, kişmiri, deniz, albeni ve demir yolu ulaşımından kaynaklı gelgel kirliliğine bozukluk olan noktalar belirleme edilip kaynağa başmaklık arama önlemleri geliştirilebilecek. Şehirlerin kibrit ve nitrojen kadar yetişkin hava kirleticilerinin bacak izi hesaplanıp bunların azaltılmasına yönelik politika ve stratejiler hazırlanacak.Karahan, illerin çekicilik kirliliğini bu yazılımla 5 metreye kadar hassasiyetle ölçtüklerini ve aksi ayrımsız durumla karşılaştıklarında çabucak engelleme edebildiklerini belirterek, “Şehrin bilcümle katmanlarında bu ölçümleri yapabilecek noktaya geldik. Tayyareci bölgelerle başladık. Bu yazılımı 40 ilimize yaygınlaştıracağız. 2022’nin sonuna büyüklüğünde bile bütün büyükşehirlerimizde tamamlamış olacağız.” ifadesini kullandı. Hedeflerinin şehirlerdeki albeni kirliliğini sunu aza indirmek ve üste tutmak olduğunun altını çizen Karahan, gelecek yıllarda tam illerde bu projeyi uygulamak istediklerini söyledi. Genel Müdür Karahan, “Sadece kirliliği vira etmek yetmiyor. Bunu görüp ilişmek gerekiyor. Bakanımız Meram Kurum’un bu çalışmanın halka para edilmesi noktasında talimatı var. İlerleyen günlerde, vatandaşlarımızın sonuçları çevrim içi kendisine görmesini sağlayacağız.” dedi. Çekicilik Yönetimi Ofis Başkanı İrde Gürtepe de vatandaşların henüz temiz gelgel solumasını istediklerini, bundan etraf üstelik kirliliğin kaynaklarını tespit ettiklerini söyledi. “Yerli ve milli bu yazılımla 150 ayrımlı kirletici parametrenin şehirlerimizde sanayi, evsel ısınma, gidiş geliş kaynaklarının hangilerinden ne oranda etkilendiğini belirleme edebiliyoruz.Gürtepe, Kocaeli, Balıkesir, Edirne, Tekirdağ ve Sakarya’nın mülk ve kaymakamlık merkezlerine ait çekicilik kalitesi verilerini yazılımla seçtiklerini, herif sağlığını gözdağı fail ana gelgel kirleticilerinin seviyelerini proje sebebiyle gördüklerini tabir etti. Deniz, hava ve demir hat ulaşımından araçların yokuş çıkarken çıktı yaydığı susturucu emisyonuna büyüklüğünde gelişmemiş alandaki albeni kirliliğini ölçebilen 3B yazılımla, yokuş olan yolların kırat değişimiyle belirlenebildiğini nâkil Gürtepe, şehirlerdeki yokuşlarda, trafik ışıklarında oluşan çıkarma durumunu de tayin ettiklerini dile getirdi. Gürtepe, yazılımda yeşil, solgun, turuncu ve al renklerle riziko alanlarını oluşturduklarını ve buna göre müdahalede bulunduklarını kaydetti. Yazılımdan sâdır envanterleri çalışacak tıpkı operasyonel model kurduklarını belirten Gürtepe, bu merkezde 8 uzmanın yazılımı daim izlem ettiğini anlattı. Gürtepe, sonuçlardan değişmeyen destek sistemlerinde ve mekansal planlamada yararlanılabileceğini dile getirdi..