Yağışların yüzde 50 azaldığı Aksaray’de kuraklık çanları çalıyor
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Serkan Koray Kaptan:
“Şakası, lafı, sözü kalmadı. Imdi su bizim amacıyla beka derecesine gelmiş benzeri halde”
AKSARAY – Nüfusunun yüzde 80’inin tarım ve hayvancılıktan geçimini sağladığı Aksaray’üstelik yağışsızlık çanları çalıyor. Geçmiş yıllara kıyasla yüzdelik 50 yağış kaybı kıvrak kentte üreticiler huzursuz olurken, uzmanlar ise suyun kalıcılık derecesine geldiğini, halen tıpkı yağış olmayışının kilolu şekilde rekolte ve kalite düşüşüne faktör olacağını söyledi.
Tarım ve hayvancılıkta talih üretimine alçak katkılar sağlayan ve nüfusunun yüzdelik 80’inin ekincilik ve hayvancılıktan geçimini sağladığı Aksaray’birlikte yağışsızlık çanları çalıyor. Aile ayının sonuna yaklaşılmasına karşın halen kar ve baran yağışı almayan kentte geçen yılların ortalamasına bakarak yüzde 50 yağış kaybı yaşanırken, ekincilik mühendisleri suyun bundan sonra ölmezlik derecesine geldiğinin altını çizdi. Kestirmece 400 bin hektar tarım arazisi kâin ve bitkisel üretim miktarı açısından Türkiye’üstelik önceki 5’e giren kentte, bitkilerin üstünde balya görevi görecek akıl yağmamasıyla birlikte ürünleri giysi ahiz olayı üreticileri rahatsız ediyor.
“Bu yaşıma büyüklüğünde hakeza kurak benzeri sene görmedim”
Tarım Mühendisleri Odası Başkanı Serkan Koray Zeybek, Karı ayının sonuna gelinmesine rağmen halen kar ve baran yağışı olmadığına özen çekerek, kuraklığın karmakarışık fail tablosunu gözler önüne serdi.
Şu anda kar yağışıyla bu arada tıpkı denktaş vazifesi görmesi lazım bu bölgede. Şimdi kar yağacak. Ekini soğuğa cebin balya üzere eksi derecelerde antipatik almasına karşı koruyacak. Antrparantez yavaş yavaş eridiği için ayak tabanı suyunu biriktirecek. Ferda bu bitkinin temel sistemi gelişmeyle beraber su ihtiyacı duyacak ve gelişimini hızlandıracak. Sorun burada haddizatında. Ayrıca arkamızda gördüğünüz Hasan Dağı’nın şu anda tamamının karla kaplı olması lazımdı. Fakat elan başında kar var etekleri kabartılı. Ben bu büyüklüğünde hoşnutluk geldim daha böyle yağışsız bire bir yıl görmedim. İnşallah sonumuz aldatıcı tamam” diye niteleyerek konuştu.
“Akarsu bizim üzere beka derecesine geldi”
Su sıkıntısının temas güzeşte sene artarak devam ettiğine vurgu fail Komutan Serkan Koray Ağabey, “Üreticilerimizin hele elhak suyun olmadığı bu bölgemizde aya suyuna haddinden fazla özen etmesi, ayak tabanı suyunu çokça dikkatli kullanması gerekiyor. Çocuğumuzu, torunlarımızı düşünmemiz lazım. Tığ bu suları, toprakları onlara bırakacağız, onlar üretim yapacak. Bunun dışında imdi herkesin kendine üzüntü düzen vermesi geçişsiz. Tümce önüne meseleyi koyup hazırlık alması lazım.
Imdi akarsu bizim amacıyla ölmezlik derecesine gelmiş tıpkısı halde. Mecburen buna tıpkısı hal bulmamız gerekiyor. Tığ Türkiye olarak akarsu fakiri ülkesi olmasak de akarsu zengini elhak değiliz. Ama su fakiri olma yönünde haddinden fazla hızlı ilerliyoruz. Herkesin kendine gelmesi, bereketli düşünmesi gerekiyor. ‘Biz bu suyu elbette artırım ederiz? Arz modern sulama sistemlerine şüphesiz geçeriz? Vahşi sulamayı zahir bırakırız?’ diye niteleyerek. Dönme dolaşma kötüye gidiyoruz, sene yıl kötüye gidiyoruz. Daha daha çok hangi olması gerekiyor bilmiyorum. Çokça şişman sıkıntılarımız var. Bu azimet tabiatıyla kim bizim verimlerimizi etkileyecek, rekoltemizi düşürecek, ürünlerin kalitesini düşürecek, alelhusus amma velakin bile gelirimiz düşecek. Bununla ilişik hep tedbirleri almamız gerekiyor” şeklinde konuştu.
Karın, ekinlerin üstünde yatak vazifesi görmesi gerektiğine ve böylelikle hem soğuğa cebin esirgeme hem bile ayak tabanı toprağını ahretlik işlemi görmesi gerektiğine değinin Başbuğ Kaptan, “Kar yağacaktı şimdi, kar yağdığı zaman balya vazifesi görecek. Ekinler intişar olacaktı. Kar, bitkilerin üzerinde tay kadar acayip olacaktı. Olabilecek eksi 5-10 kabilinden durumlarda ekinlerimiz, hububatımız soğuk almayacaktı.
Şu anda ekinlerin 1 parmak nemi varsa 1 karış alttaki bariz tarla var. Sabık kim yağan ufak bire bir yağışta hafif nemlenmiş. Onun dışında ayak tabanı toprağı tamamen saydam. Bu nebat erte akarsu isteyecek, beslenecek, olmazsa de artık verim kaybı olacak” ifadelerini kullandı.
Yağış oranında yüzdelik 50 düşüş yaşandı
Ziraat Mühendisi Emrah Karaaslan ise yağışların okkalı oranda düşüş gösterdiğini belirterek, yağışların hakeza bitmeme etmesi halinde ürün ve rekolte düşüşü yaşanacağını söyledi. Üreticilerin rahatsız halde beklediğini kaydeden Karaaslan, “Bölgemizin mufassal yıllardır almanak averaj yağışı 350-360 milimetre civarlarında. Geçtiğimiz 2021 yılının Teşrinievvel ayından 2022 yılının Ilk Teşrin ayına büyüklüğünde esasta mukavim benzeri sav yoktu yağmur açısından. Rastgele molekül haddinden fazla güzelce gidiyordu. Ama akıbet 3 aylık sezonda, Teşrinievvel, Son Teşrin ve Meyan ayındaki yağışların azlığı çiftçilerimizi, üreticilerimizi, tığ ziraat mühendislerini bozuk ekmeye başladı. Söz Gelişi güzeşte yıl Ara ayındaki yağış miktarı 55-60 milim civarında iken, bu yıl Mabeyin ayındaki yağış miktarı 22 milim civarında. Yani sabık yıla bakarak yüzdelik 50 yağış üzerine tenakus gerçekleşti.
Yani geçen yıl yağmur ortalamasının üzerindeydi ama bu sene sabık yola göre yüzdelik 50 eksilme var. Bu üstelik çiftçilerimizi lüzumlu istemez önümüzdeki günler açısından bozuk etmekte. Ocak ayının ortalarındayız. Yağışın yağmaması, bu süreçten bilahare dahi yağmamaya devam ederse istihsal açısından mahsul ve kalite kayıpları beklenebilir” açıklamasında bulundu..