Türk tiyatrosunun aksakal ismi Haldun Taner’in ölüm sene dönümü

Sedir-i Mebusan’da İstanbul mebusluk işleyen hususiyet profesörü Ahmet Selahattin Eş ile Seza Hanım’ın oğlu olan Haldun Taner, 16 Mayıs 1915’te İstanbul’bile dünyaya geldi. Haldun Taner, henüz 5 yaşındayken, 42 yaşındaki babasını kalp aksesi zımnında kaybedince, annesiyle büyükbabası Basımevi-i Amire Müdürü İsmail Hamit Satış’in Saraçhanebaşı’ndaki konağına taşındı. Konakta büyükannesi, teyzesi ve 4 dayısıyla ruhlu Taner, bire bir yazısında o günleri şu sözlerle anlatmıştı: “Babamı 5 yaşında yitirdim. Annem, benim babam, dert yoldaşım, arkadaşım, seçme şeyim oldu. Yaşamını bana adamıştı. Bunu hak emretmek amacıyla, ayrı tıpkı çabayla çalıştım. İlk müsveddelerimin geçmiş dinleyicisi bilcümle o olurdu. Ana dilimizin, ahali Türkçemizin hep inceliklerini onun konuşmalarından edinmişimdir. Kendi kendimle on paralık övünmedim. Amma onun benimle övünmesine haddinden fazla çalıştım. Türlü hükümetlerle hapse girecek derecede başımı derde sokmamaya dahi kendimden haddinden fazla, onun için hız ettim. Babamın bağımsızlık mücadelesinden bana saf tıpkısı ad kaldı. Bir bile onun bilgin yeteneklerinden kâh acı tatlı genler kaldı. Amma hep başka birikimim, karı terbiyem, nazik çalışma gücüm, onuruma alın saygım, köle olumlu hangi varsa, bilcümle anama borçluyum. Teyzeme okuma çit borçluyum. Balaban dayım beni gezmeye götürdü. İngiltere’deyken bir Hint arkadaşından öğrendiği yogayı o yaşta bana de öğretmişti. Gerçekten dayım bana evvel olarak Fransızcayı öğretti. Büyükbabam kilitsiz küreksiz havayı, doğayı, sporu sevdirdi.” Viyana Üniversitesi’nde 1955-1957’de felsefe ve seyir eğitimi düz Taner, aynı yıllarda Yeşilçam’a senaryolar üstelik yazdı. Viyana’da bulunduğu iki yılda 700’den çok oyunu temaşa ve tanışıklık imkanı bulan Taner, o günlerde mutat ve destani piyes ile da ilgilendi. T Taner, 1957’dahi İstanbul Üniversitesi’nde ilk kez temaşa tarihi ve dramaturgi dersleri verirken aynı yandan de Dragoman gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde 1 Mart 1960’ta okutman olarak çalışmaya başlayan yazar, darbe cihetiyle 146 üniversite hocasıyla görevinden alındı. Üniversitenin Fransız Filolojisi Kürsüsü’nde 1962’bile öğretim yardımcısı olan edip, 21 Nisan 1976’ya kadar görevini sürdürdü. Muvaffakiyetli edip, 1960’tan itibaren seyir çalışmalarına yoğunlaşırken, edimsel olayları laf alan eleştirel oyunları sunabilmek amacıyla kabare tiyatrosunun kuruluşuna öncülük etti. Taner; Ahmet Gülhan, Zeki Alasya ve Stabil Akpınar ile 1967’bile İstanbul’üstelik Devekuşu Kabare Tiyatrosu’nu kurdu. Toplumsal ve siyasal taşlamaya yer veren temsil, namına saf üslubuyla degaje izleyici kitlesine ulaştı. mütevazı ve zarif kişiliğiyle maruf Taner, 7 Mayıs 1986’birlikte kaldırıldığı Haydarpaşa Ciğer Hastanesi’nde memat etti. Beylerbeyi’ndeki Küplüce Mezarlığı’nda kabri mevcut Taner’in ismi, 1988’dahi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Site Tiyatrosu’nun Kadıköy Sahnesi’ne ve Caddebostan’de bir sokağa verildi.