Rusya ile Ukrayna arasındaki cenk buğday piyasalarını sarsabilir

Rusya ile Ukrayna arasındaki yüklülük nedeniyle bölgede erke güvenliği gündeme gelirken, küresel buğday ticaretindeki belkili aksaklıklar bir eksantrik nazik riziko unsuru yerine yöre plana çıkıyor. Rusya ve Ukrayna’nın küresel buğday ihracatındaki bütün payları 2019’dahi yüzde 25 düzeyinde gerçekleşti. Dünyanın yeryüzü şişman buğday ihracatçısı Rusya’nın 2019’dahi toptan buğday ihracatındaki payı tahminî yüzdelik 18 düzeyinde bulunurken, Darı, 2,5 milyar dolarla ülkede üretilen buğdayın esas ithalatçısı konumunda saha aldı. Buğday ihracatı 2021’da ayrımsız eski yıla kıyasla yüzdelik 8,5 artarak 8,8 milyar dolara çıkan Rusya, enerji ihracatına yönelik bağımlılığından ayrılmak amacıyla tarım sektörüne müteveccih yatırımlarını gelecek yıllarda artırmayı planlıyor. Yüzyıllardır mefret aynı buğday üreticisi konumunda olan ve Avrupa’nın “savmak sepeti” kendisine aşina Ukrayna birlikte dünyanın sunma büyük 5’inci buğday ihracatçısı adına ön plana çıkıyor. Ukrayna, 2019’da 3,1 bilyon dolar buğday ihraç ederken, Darı, yüzdelik 22,2 nasip ve 685 milyon dolar ithalatla Ukrayna’nın üstelik buğday ihracatında aslan payına erbap. Birleşmiş Milel Gıda ve Ekincilik Örgütü (FAO) verilerine bakarak, 2020’de Lübnan’üstelik tüketilen mecmu buğdayın kestirmece yüzde 50’si, Yemen’da yüzdelik 22’si ve Libya’birlikte yüzde 43’ü Ukrayna’dan ithal ediliyor. Ukrayna, yakındaki komşularına kara yoluyla beş altı miktarda buğday ihraç ediyor. Ülkenin ihraç ettiği buğdayın neredeyse tamamı Karadeniz’deki limanlardan irsal ediliyor. ESIR Tarım Bakanlığı verilerine göre, Ukrayna’nın buğday ihracatının yüzdelik 95’i Karadeniz üzerinden gerçekleştiriliyor. Analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki beklenen ayrımsız çatışmanın Karadeniz ’e sıçraması ve bölgedeki buğday ticaretinde yaşanabilecek ufak aksaklıkların dahi global buğday fiyatlarında yüzde 10 ila 20 civarında artışa neden olabileceği üstüne uyarılarda bulunuyor. Lazım buğday ithalatı gerekse de meful buğday ürünlerinin ihracatında Karadeniz havzasında koca tıpkı yere topluluk Türkiye da Rusya-Ukrayna arasındaki gerginliğin ekincilik sektörüne beklenir etkilerini yakından takip ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine bakarak, Türkiye’nin mecmu buğday ve buğday ürünleri ithalatında Rusya’nın payı 2021’üstelik yüzde 66, Ukrayna’nın payı ise yüzdelik 18,5 düzeyinde gerçekleşti. Türkiye, 2020’üstelik kestirmece 21 milyon titrem buğday üretimi gerçekleştirirken, ithalatın ana nedeni namına buğdaya dair kenarlı madde ihracatının karşılanması gösteriliyor.