Diaspor kristali isimli boyut değiştirebilen özel kıvılcım, Türkiye’nin bir bölgesinden elde edilebilmesi dolayısıyla üstelik kıymet kazanıyor. Sadece Muğla’nın Milas ilçesinden çıkartılan diaspor kristali hele sıkıntılı dışında elmas sektöründe gösterişli rabıta görmesi bekleniyor. Başta kuyumculuk sektörü koyulmak amacıyla bir nice tasarımda kullanılan diaspor kristalinin vasıf tahrif özelliği sebebiyle yavaş bağlam gördüğünü belirten Milenyum ve Beyler Uyuşturucu Madencilik iştirak sahibi Gaye Akgün, “Amacımız bu taşı pırlanta, zümrüt ve meydan gibi benzeri yere getirebilmek. Bu taş az dışında herhangi bir yerde satıldığı antlaşma, Türkiye ve Milas kelimesi geçiyor” dedi. Diaspor kristalinin pırlantadan 10 bin tekmil elan kıymetli bulunduğunu söyleyen Uğur Akgün, “Bu ocaklar 1972 senesinde Etibank yoluyla açılmış ve boksit cevheri üretiliyor. O senelerde bu kristallere ilk defa rastlanılmış.2005 yılında Etibank’tan tenkis ile ruhsatı ahzetmek şans oldu. O yıllarda ‘Zultanite’ markasıyla bunu tanıtmaya başladım.  Şu an kullandığımız markamız ‘Csarite’ eskimemiş ve bu markayı Türkiye ’den başlayarak dünyada meşhur gelmek istiyoruz. Öncelikli hedefimiz ülkemizi görüşme eden beherglas yabancı misafirin bu taş ile müzeyyen benzeri elmas alarak ülkesine dönmesi. Senelerdir yaptığımız aksiyon, korindon üretimiydi. 24 yıl önceki madencilik karşı tek bilgim, tecrübem olmadan başladığım bu yolculukta sınama kazanmam az buçuk zaman aldı. Üretimini yaptığımız maya, alüminyum korindon madeni ve bu sene 200 bin titrem üretimim hedefimiz var. Seçme giden sefine Türkiye’ye 500 bin Euro sağlık getiriyor. Şu an ki anlaşmalarımızla bu sene 20 sefine göndermeyi planlıyoruz. Onun yanında çokça nadir kendisine diaspor kristalleri bulunuyor. Ben bile yıllardır bu taşı dünyaya tanıtmaya çalışıyorum. Diaspor kristali gerçekte boksitin kristal açık, işin içine bir tane hidrojen atomu ekleniyor ve boksit damarları ortada oluşan çatlaklarda su, mineraller, tektonik hareketlenme sonucu oluşan faziletli ısı ve basınçla adeta tıpkı düdüklü etkisi ile billurlaşma başlıyor.Diaspor kristali dünyada bildik 300 taştan birisi. Zümrüt, saha, pırlanta, kalsedon üzere taşlardan birisi. Diaspor kristalinin özelliği nadirliğidir. Dünyada ayrımsız yegâne ülkeden ve madenden çıkıyor, orası birlikte bura. Ayrıksı mefret özelliği ise dünyada ışığa bakarak mahiyet değiştirebilen 5 taştan biri olması. Dezavantajları ise dünyada sunu çokça satan keyfiyet lacivert, kırmızı ve ondan sonradan yeşil boyut geliyor, taşımızın esas rengi ise yeşil. Tasar Çizimci ve imalatçılar açısından bakıldığında bir nice karışık alternatifi olan bire bir yapılış. Pırlantadan 10 bin kat henüz eşsiz görülüyor. Pırlanta 5 kıtadan çıkıyor Csarite tıpkısı tek ülkemizden ve bir tane madenden çıkıyor.” dedi. Diaspor kristalinin takkadak Milas’tan çıktığını söyleyen Akgün, “Taşı senelerdir hammadde yerine sattık. Sabık senede beyaz zehir dairemizin açıkladığı sülale başı satış bedeli, kilosu 22 bin liraydı.Amacımız bu taşı pırlanta, zümrüt ve alan gibi herkesin bildiği benzeri taş haline getirebilmek. Mahdut dışında herhangi bir taştan bahsedildiğine, Türkiye ve Milas kelimesi geçiyor. Senelerdir madenciliği ve billur kesimini öğrendik, üretimini yaptığımız taşların kesimini bundan sonra kendimiz yapmayı planlıyoruz. Küçük doğaya minimal beis veren madencilik yapıyoruz. Örneğin pırlanta madenlerinde kilometreler çapında dev kraterler açılıyor, zümrüt madenlerinde ayda 1 milyon titrem arazi yerinden oynatılıyor ve haliyle çevreye etkisi fazla oluyor amma biz ağırlıklı saha altında çalışıyoruz. Biz tıpkısı galeri ağzı belirliyoruz ve onun etrafında sıradan bire bir düzlük açıp yeraltına giriyoruz. Belirtik pres yapma zorunluluğu olursa bile peyda işletmeden alacağımızı 50-100 metre derinlikteki madeni alıyoruz ve üzerini gene sâdır malzemeyle doldurarak üzerini toprak getirip kapatarak ağaçlandırıyoruz.” diyerek konuştu. 16 yıldır madencilik yaptığını belirten Pınarcıklı Mehmet Taşbaş, “16 yıldır bu madende çalışıyorum.Bulduğumuz damarı tespit ettikten sonradan bilcümle işi durdurup uymazlık vermeden takkadak kristali çıkarmaya çalışıyoruz. Madene engel parçalamak üzere hilti, delici üzere kırıcılar veya patlayıcı kullanmıyoruz, çengeller ile tafsilatlı iş yaparak çıkarıyoruz” diyerek konuştu. Milenyum ve Beyler Eroin Madencilik şirketi 2005 yılından bu yana bölgede maden işletmeciliği yapıyor. Kentin varlıklı beyaz zehir sahalarından birini işleten şeriklik burada boksit ve dünyada yalnız Milas’ta görülen diaspor kristali çıkarıyor. Almanak 200 bin titrem korindon madeni üretimi işleyen firma bu yıl ancak dışına 20 gemi korindon ihraç etmeyi hedefliyor. bununla birlikte özellikle pırlanta, zümrüt ve alan kabil kızıl taşlar içerisinde vadi alan diaspor kristali çıkaran maden şirketi dünyada yapılan bir nice arsıulusal fuarlarda adından saraka ettiriyor.

.