Marmara’da 12, Karadeniz’de 7 balık türünde mikroplastiklere rastlandı

Son yıllarda dünya üzerinde plastik kullanımı oldukça kalık durumda. Fakat bu genişlik, doğaya engel verdiği kadar yaşamı da gözdağı ediyor. Mikroplastikler, 5 mm’den daha küçük plastik parçacıklara deniyor ve bu parçacıklar zımnında alelhusus bahir yaşamı bati şekilde etkilenebiliyor. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Su Ürünleri Fakültesi Bahir Bilimleri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ülgen Aytan, serencam yıllarda plastiklerin ana deniz ve denizleri tehdit eden en büyük çevresel etkenlerin başında geldiğini belirtti. Bahir canlılarının plastikleri rızık zannederek tükettiğine ve bu durumun canlılar amacıyla nazik tehdit oluşturduğuna ilgi calip Aytan, “Bahir canlıları mikroskobik boyuta nazil plastikleri caize zannederek tüketiyor. Bu kirleticiler nevale zinciri içerisinde ilerleyerek kontamine (bulaşı) olmuş akarsu ürünleri ile soframıza kadar ulaşmakta.” ifadelerini kullandı. RTEÜ Yurt-plastik Araştırı Gurubu namına 2013 yılından itibaren Karadeniz ve Türkiye denizlerinde kirliliği ve etkilerini araştırdıklarını kaydeden Aytan, “Yaptığımız çalışmalarda Marmara Denizi’nde 12, Karadeniz’bile 7 balık türünde mikroplastik tüketimini araştırdık ve dünyanın ayrıksı bölgelerinde olduğu üzere bunu tayin ettik.Çünkü üretilen plastik miktarı dünya genelinde artmakta. Denizlere giren hacim rastgele geçen gün artmakta. Denizlerdeki kalıcı yapısını, ilişkili kimyasallar, toksik kimyasalları düşündüğümüzde mikroplastiklerin varlığı hem bahir yaşamı hem dahi koca sağlığı üzere şişman risk oluşturmakta.” ifadelerini kullandı. Karadeniz’da Kızılırmak, Trabzon’bile Değirmendere’de yürüttükleri TÜBİTAK projelerinde plastik miktarının fazla olduğunu tayin ettiklerine değinen Aytan, şu ifadeleri kullandı: “Yeniden Marmara Denizi’nde mikro-plastik konsantrasyonu hem suda hem sedimandı az çok erdemli. Ege Denizinin geneli Karadeniz ve Marmara’ya bakarak bereketli olsa birlikte hele İzmir Körfezi faziletkâr miktarda az-plastik kirliliğine rastladığımız bire bir dideban. Hem Marmara hem Karadeniz’dahi balıkları inceledik ve incelediğimiz pelajik ve bentik (satıh ve dip) tekmil türlerde mikroplastik tüketimini tespit ettik.” Mikroplastikler doğayı tehdit ettiği üzere insanlara da kırıcı zararlar verebiliyor.Birçok çalışma, mikroplastiklerin birçok deniz ve yağız canlısı eliyle yutulabileceğini ortaya koyuyor. Şimdiye büyüklüğünde yapılan icraat ise, 2 binden aşkın bahir canlısının mikroplastik partiküllerden aracısız yerine etkilendiğini gösteriyor. Ayrıca bahir canlılarının insanlar eliyle tüketilmesimikro-plastiklerin dolaylı yollardan koca vücuduna girmesine bozukluk oluyor. Avustralya’daki İngiliz Milletler Topluluğu Ilmî ve Endüstriyel Araştırma Örgütü’ne (CSIRO) bağlı araştırmacılar, ana deniz derinliklerindeki plastik kirliliğinin 14 milyon tona yaklaştığını ve kâin eğilimin sınırlanması halinde dahi, 2040 yılında dünyada karalar ve denizlerdeki plastik atık miktarının 710 milyon tona ulaşacağını aritmetik ediyor..