4 Teşrinievvel 2021’de meydana mevrut iri Facebook kesintisini hatırlıyor musunuz? Facebook ve yan kuruluşları Messenger, Instagram, WhatsApp ve Oculus, şeş saatten fazla tıpkısı süredir acun genelinde kullanılamamıştı. Bu, Facebook’un 2008’den bu yana yaşadığı arz tafsilatlı göz oldu. Göz, Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’in kestirmece 6 bilyon dolar kaybetmesine neden oldu. Ayrıca Facebook’u ticari operasyonları amacıyla kullanan bir nice ortaklık, Facebook’un altı saatten çok tıpkısı süredir kullanılamaması nedeniyle milyonlarca dolar kaybetti. Facebook’un tam acun için çöktüğü kabilinden, tekmil dünyada cümle internet çökerse hangi tamam? Sahne edebileceğinizden daha büyük tıpkısı kızdırma olurdu. Bunun nedeni, zaman dünyanın çoğunluğunun internete tabi olmasıdır. Akıbet Facebook çökmesi nedeniyle milyarlarca dolar zaten kaybedildi. Demin, kül dünyada tekmil internet çökerse elan hangi büyüklüğünde kaybedileceğini hayalet edin. Fakat bu, sadece internetin topu topu küresel düzeyde kullanılamaz hale gelirse gerçekleşir. Bunu beğenmek hiç olanaklı olacak mı? Yıldız Kore’de olduğu gibi belli başlı ayrımsız ülkede interneti açmak mümkündür. Olur yekpare dünyada interneti seçmek cins mü? Kuramsal yerine olabilir. Amma pratikte, az daha imkansız. Devlet interneti kontrol edebilir mi? Hayır, yapamazlar. Yapabilecekleri maksimal özdek, beş altı sosyal iletişim araçları gönderisini dercetmek ve biraz web sitesini engellemek. Bunun nedeni internetin bittabi kurulduğuyla alakalıdır. İnternetin merkezi aynı otoritesi yoktur. Demincek elkızı internetin icat edilme amacına ezcümle tıpkısı göz atalım. 1947–1989 arasındaki devir diliminde KUL ile Sovyetler Birliği beyninde jeopolitik ayrımsız rakiplik dönemi yaşandı. Amerikalı ordusu, Sovyetler Birliği KÖLE’ye saldırırsa, iletişim sistemlerindeki her yere biricik bir saldırıyla üstelik ABD’nin yekpare bildirişim sisteminin namevcut olacağından endişeliydi. Bunun nedeni, KUL’nin tamam bildirişim sisteminin o tam merkezileştirilmiş olmasıydı. Mecmu iletişim yolları birbirine bağlıydı ve tıpkı noktadaki hasar tamam sistemi bozabilirdi. Bu yüzden o zamanlar ABD’li haber insanları, sistemdeki ayrımsız noktada aynı kesintinin ülkenin bilcümle iletişim sistemini etkilemeyeceği tıpkı bildirişim sistemi icat etmeyi düşündü. 1962’de JCR Licklider ünlü Amerikan bire bir bilim insanı; Sovyetler Birliği, MEMLUK’deki telefon sistemini namevcut etse dahi hükümet yetkililerinin birbirleriyle bildirişim kurmasını sağlayacak kamu bilgisayarlar beyninde galaktik aynı ağ oluşturma fikrini önerdi. Amerikalı vukuf insanları, bu fikre binaen 1969’da ARPANET namına tanıdık ayrımsız elektronik beyin zıkkım kurmayı başardı.
Bu sistemde bir nice iyileştirme yapıldı. Ağlar arası iletişimin geliştirilmesi ve TCP/IPLIK protokolünün benimsenmesi, sistemde daha aşkın gelişmeye yol açtı. İnternet, ahali vasıtasıyla erişilebilir değildi, ancak 1989’da World Wide Web’in (WWW) icadından sonra, halk üzere henüz erişilebilir arkaç gelmeye başladı. 21. yüzyıla gelindiğinde, tamam dünya internete erişebilir arkaç geldi. İnterneti tamam acun üzere engellemek gibi değil. Beş Altı bölgede interneti durdurmak olanaklı, ama küresel düzeyde interneti kapatmak mümkün değil. Çünkü internetin merkezi aynı otoritesi yoktur. Bu nedenle bire bir iletişim yolu hasar görse da, mesajı aktarmak için gelişigüzel antlaşma apayrı bire bir yolun kullanılması benzer. Bu yüzden, interneti küresel adına elden beş altı iletişim yolunu bulunmayan ederek çökertmek benzer değil.