Halciler: Sebze ve ürün fiyatını tığ belirleyelim

Cumhur Reisi Recep Tayyip Erdoğan’ın Nakız Kanunu’na yönelik taslak çalışmasını gündeme getirince, Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, “Meyve ve sebze fiyatının halde arz ve okul çocuğu göre paydaşlarca belirlenmesi lazım. Nazik market zincirleri, halleri köprüleme ederek kıymet oluşumunu kendilerine bakarak yapıyorlar.” açıklamasında bulundu. Kendilerinin üstelik göz kendisine ürün sebze ticaretinin ağız ağıza kayıt altına alınmasını istediklerini tabir fail Tavşan, hallerin, yemiş sebze sektörünün borsası niteliğini taşıdığını, birlik tarafların katılımıyla bu borsanın hallerde oluşması gerektiğini söyledi. Tavşan, yalnızca nakız komisyoncusu değil, üretici, üretici birliği, kooperatif ve marketlerle bu borsanın yaratılması gerektiğini belirterek, “Sayın Reisicumhur’nın anlatım ettiği unsurlar bizim dahi uzun süredir talep ettiğimiz konular. Sebze ve meyvenin akilane değer bulması amacıyla mecmu paydaşlar halde olmalı. Sonuç ve sebze fiyatının halde genişlik ve şakirt bakarak paydaşlarca belirlemesi lazım. Büyük market zincirleri, halleri devre dışı ederek eşit oluşumunu kendilerine bakarak yapıyorlar. Bu, piyasaya beis veriyor, akilane fiyatın oluşmasına bariyer oluyor. Bu hisse senedi hallerde yapılmalı. Bulunan nitelik üreticiye birlikte fayda sağlamıyor. Ürünler maliyet analiziyle satılmıyor.” diyerek konuştu. Tavşan, şunları kaydetti: “Belirlenen kıstaslara bakarak müstahsil birlikleri hallerde olmalı. Şu anda zincir marketler istediği kabilinden ürünü haricen alarak halleri köprüleme bırakıyor, kıymet makul oluşmuyor, kafalarına göre eşit belirliyorlar. Bu nedenle hallere üstelik çokça para gelmiyor, buralar yüzde 50 kapasiteyle çalışıyor. Tığ hep söylüyoruz, bu sektörün kayıt altında olması için sunma akıllıca yer gene hallerdir. Hallerde amal sonuç evre transparan, belediyelerin işletmesinde, giriş çıkışları zaten taharri ediliyor. Buralarda kontrollü bir çatı var.” Hallerin dışında vasıta dışı tecim yapıldığını vurgulayan Tavşan, “Çok fazla araç dışı semere ve göveri ticareti oluyor, bunun taharri edilmesi lazım. Bunun amacıyla bazen nazik şehirler arası yollar kontrol altında olmalı. Yasal kendisine çıkan herhangi bir ürünün bildirilmesi gerekiyor. Bunların taharri altında olması, fiyatın akıllıca oluşması açısından koskocaman.” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afrika ziyareti sırasında gazetecilerin soruları üzerine Hal Kanunu’na müteveccih eskiz çalışması bulunduğunu belirterek şunları söylemişti: “Halleri cümle anlamıyla pusat altına kabul etmek istiyoruz. Çıkma olan düzenlemeyle hem çözme içindeki yönetimin regüle edilmesini hem oraya üreticilerin girmesini sağlayacağız. Yani orada galiba ayrımsız kotada üretici birliklerine aynı kontenjan vereceğiz ve onların hallere girmesini sağlayacağız ki fiyatların dengelenmesinde bire bir azamet oynayabilsinler.”