Dirayetli aktör Sadri Alışık, vefatının 27’inci yılında anılıyor

Anne adı Mehmet Sadrettin Alışık olan idareci aktör, Saffet Hatun ve kabadayı Rafet Bey’in geçmiş çocuğu olarak 5 Mart 1925’te İstanbul’de dünyaya geldi. Ailesinin “Sadri” diye niteleyerek seslenme ettiği sanatkâr, çocukluğundan itibaren duymaya alıştığı isimle nutuk dünyasında kendini tanıttı. Paşabahçe 39. İlkokulu’nda okurken aynı sünnet töreninde izlediği Naşit Özcan Tiyatrosu’nun gösterisi yardımıyla, piyes sanatıyla tanışan Alışık, verdiği tıpkısı söyleşide, “İşte bana hangi olduysa o perde kapandıktan bilahare oldu. Benim içimde müthiş ayrımsız galeyan ve iptila başladı. Perde açıldığında, yalancıktan yaptıklarını biliyordum. Şimdi perde kapandı ve töz hayatları başladı. ‘Acaba bu perdenin arkasında hangi var?’ İşte bu bahis, ileriki yıllarda beni oyuncu yaptı” ifadelerini kullanmıştı.
Rasatçı bir karakteri olan Alışık, kendi piyeslerini hazırlayarak, mahalle arkadaşlarına gösteriler sunmaya başladı.Sonraki yıllarda Aydınlık Ünsel İlköğretim Okulu adını düzlük Beykoz Ortaokulu’nda okuyan becerikli aktör, İstanbul Erkek Lisesi’nde eğitimine bitmeme etti. Sanatçı, lise yıllarında Cağaloğlu Umum Evi’nde seyretme eğitimine başladı, köpoğluluk çalışmalarını bugünkü ismiyle Sadri Menus Tiyatrosu olan Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Gerçekten Sahne’birlikte sürdürdü.
Rolleri büyüdükçe dikkatleri konusunda çeken Alışık, 17 yaşında rol aldığı, “Zehirli Aguş” oyunundaki karabaş rolünü başarıyla canlandırdığı için ilk defa basında meydan aldı. Kankızıl sanatçı, ayrımsız müddet Izzet Güzel Sanatlar Akademisi Suret Bölümü’nde eğitim bilimi gördü. Değişik dergilerde grafikerlik bile yapan sanatkâr, hayatı boyunca dayanıklı çok semirtilmiş boya ve esmer çeşit çalışmasına imza attı. Katıldığı tıpkısı televizyon programında Alışık, akademide aldığı gösterici eğitiminden sinemada canlandırdığı karakterlerin zahir görüneceğini tasvir ve çizme üstüne yararlandığını anlatmıştı. Arzulu yerine ise ilk defa 1943’te, Raşit Gönül Topluluğu’nda sahneye çıkan sanatkâr, arkası sıra Yağız, Site, Oraloğlu, Mekân, Görüş ve Şehir tiyatrolarında çalışmalarını sürdürdü. Liyakatli aktör, bodur bir müddet gazinolarda üstelik tayf aldı. Halkevindeki bir oyunda Alışık’ı izleyen ve takdirkâr yönetmen Faruk Kenç, 1944’te “Günahsızlar” filminde başrol öneri edince, artist beyaz perde kariyerine başladı. Menus, filmde kimsesiz zavallı bire bir kıza yardım fail ve ona intihal olan balıkçıyı canlandırdı. Vatani görevini 1946-1949’da tümler yordamlı oyuncu, 1951’bile önce evliliğini yaptığı temsil sanatçısı Neriman Esen’den 1957’bile ayrıldı. Menus, 1951’bile bire bir film setinde tanıştığı ve haddinden fazla sayıda filmde görk aldığı Ayhan Işık ile 1979’dahi sanatçının vefatına büyüklüğünde yakın hukuk kurdu. “Gezmen Ömer”, “Ofsayt Osman” ve “Ulvi Ata” üzere karakterlerle unutulmazlar arasına giren sanatkâr, 1959’dahi “Yalnızlar Rıhtımı” filminde canlandırdığı “Rıdvan Zeybek” rolüyle dikkati çekti.Çolpan İlhan ile 20 Ağustos 1959’da evlenen Menus’ın, kendisi kabilinden aktör olan oğlu Asillik Alışık 1960’ta dünyaya geldi. Kankızıl oyuncu, elim rolleriyle başladığı oyunbazlık kariyerini, canlandırdığı fars karakterleriyle zirveye taşıdı. Kariyeri süresince 200’ü fazla yapımda azamet düz sanatçının Ayhan Işık ve Sarih Zirve ile 1961-1962 ortada alengir aldığı “Bayağı Hanımefendi” serisiyle Türk sinemasının önceki güldürü karakteri kendisine gösterilen “Gezici Ömer” filmleri ve “Ayşecik” serisi izleyicinin gönlünde düzlük edindi. Sadri Alışık, ilk kez 1961’bile çekilen “Amiyane Hanımefendi” filminde canlandırdığı “Bülent Soysal” karakterine ilişkin yaptığı benzeri açıklamada, “Beyaz Perde yaşamımın geçmiş yıllarında hep kırıcı roller ve dramlar oynadım ta ki Süfli Hanımefendi’ye kadar.Doğrusunu isterseniz ego da şaşırmıştım neden böyle düşündüler diye niteleyerek. Fakat henüz bilahare dedim ki, ‘Bir oyuncunun komedi, dramatik üzere bazı ayrıcalıklar yapması gerek.’ Elbette kim benzeri müzikçi önüne ne notayı koyarsan haliç nüans, oyuncu birlikte gelişigüzel oyunu oynayabilmelidir. Bekâr burada bütün maslahat, notayı gani bilmeye bağlıdır. Yani rolünü… ” değerlendirmesinde bulunmuştu. Hezel ile Tuhaf”, “Fıstık Kabilinden Maşallah”, “Helal Olsun Mehabetli Abi” ve “Beddua Adamakıllı İstanbul” adlı muhteşem filmlerde cila düzlük aktör, “Yalvarmaktansa kaybetmeyi yeğleme ederim. Prensip meselesi…”, “Hanay buyurmak, ölümü bakmak demektir. az çok hepimiz denizi, yıldızları, ağaçları, aha falanları, filanları göreceğiz. Birçok şeyin tadına bakacağız sonraları de lüzumlu istemez, ‘Gidiyorum Elveda’ şarkısını söyleyeceğiz. Öyle ise gidenin üstelik kalanın bile gönlü balkı olsun.”, “Şu hayatın falanları filanları bilindik…” ve “Ama zeval kul değil, şarkıdaki o kızda.” üzere unutulmaz birçok repliğe bile imza attı.”Afacan Yoz Serseri” filmindeki “Hüsnü” karakteriyle 1971 Antalya Kızıl Portakal Film Festivali’nde “Sunu İyi Havari Erkek Oyuncu Ödülü”dal, 1994’te oynadığı akıbet film “Seretan Sepeti” ile de gine “Antalya Değerli Portakal Film Festivali”nde, Mehmet Aslantuğ ile “Sunma İyi Erkek Oyuncu Ödülü”dal aldı. Alışık, karaciğer yetmezliği zımnında dönemin Cumhur Reisi Turgut Özal’ın desteğiyle 1990’da ABD’ye giderek, Prof. Dr. Münci Kalayoğlu tarafından organ aktarımı oldu. Uykuluk, böbrek ve solunum yetmezliği ile mızrap iliği hastalığı için otama gören Menus, 18 Mart 1995’te İstanbul’bile sevimli veda etti. Kankızıl oyuncunun tumturak aldığı gâh filmler şöyle: “Fato-Evet İstiklal Ya Ahiret Yolculuğu”, “İstanbul Geceleri”, “Çakırcalı Mehmet Ağabey”, “İstanbul Çiçekleri”, “Özgürlük Şarkısı”, “Allah’a Ismarladık”, “Kendini Kurtaran Kent – Majör Maraş”, “Cenabıhak Şahidimdir” “Yurt ve Namık Kemal”, “Çetin Odalık Yakınlarında Ağlıyor”, “İki Süngü Arasında”, “Suçlu Benim”, “Vurgun”, “Halıcı Kız”, “Daima Kalbimdesin”, “Çalınan Aşk”, “Cesur Külhanbeyi”, “İlk Göz Ağrısı”    
.