Avrupa’ya enerji tedarikinde Türkiye kritik konumda

Rusya-Ukrayna savaşı dolayısıyla Avrupa alternatif doğalgaz tedarikçisi arayışlarını hızlandırırken, kıtaya doğalgaz tedarikinde Türkiye’nin nazik konumu dolay plana çıktığı değerlendiriliyor. Global erke krizinin bitmeme ettiği ayrımsız dönemde Avrupa’nın yılda averaj 155 bilyon metreküp tükettiği Rus gazına müteveccih ayrımsız yaptırım hamlesi yahut Rusya’nın Avrupa’ya yönelik doğal gaz akışını durdurma ihtimali, kıtada yer güvenliğine yönelik endişeleri baştan alevlendirdi. Avrupa Birliği (DENIZ) Komisyonu Enerjiden Mesul Üyesi Kadri Simson, sabık hafta yaptığı açıklamada, enerji piyasalarının çok yoğun olduğunu, arttırma doğalgaz tedariki için değişik kaynaklarla bağlantı kurduklarını söyledi. Gelecek kışa girmeden önceki doğal gaz depolarının doldurulması ve yer çeşitliliği sağlanması gerektiğini belirten Simson, “SUTAŞ Komisyonu, arttırma hazırlık için alternatif borazan hatları ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tedarikçileri ile bağlantı halinde.” ifadesini kullandı. Avrupa Siyasa Merkezi Analisti Marco Giuli, umulur hazırlık kısıntıları halinde Avrupa’nın, iri ölçüde stoklardaki kâin doğalgaz kaynaklarını, kısmen bile eklenmiş ihracat miktarlarının oluşturduğu kaynağı kullanarak ve talepte kimi vakit yaşanabilecek azalmalar sonucunda kâin imkanlarıyla tıpkısı müddet henüz tüketimi karşılamayı başaracağını söyledi. Ancak bahar-yaz döneminde makbul stokların hatim edilmesinin ve gelecek şita mevsiminin Rus gazı kullanılmadan atlatılabilmesinin çok tahakküm olduğunu anlatım fail Giuli, “Bildirme mekanizmasından 150 milyar metreküplük aynı miktarın çıkarılmasının fiyatlar üzerinde kilolu etkileri olacaktır ve arzu tarafındaki muhtemel karışıklıklar bile göz ardı edilemez.” dedi. Giuli, Türkiye’nin hem Azerbaycan hem üstelik Rusya üzerinden Avrupa’ya doğal gaz taşıdığına meni ederek, “Rusya’dan tedarikin durdurulması durumunda, Hazar kaynaklarına erişimin sürdürülmesi bittabi çokça eleştiri. Ancak bunlar umumi olarak alçak gönüllü rakamlar. TAP, doğrusu 7 milyar metreküp tedarik ediyor ve bu ölçü 10 milyar metreküpe yükselebilir. TAP’ın genişletilmesi kapasiteyi 20 milyar metreküpe kadar çıkarabilir. Bu üstelik çözümün bir parçası olanaklı ancak şimdilik kısıtlı bir parçası olur.” diye konuştu. Mevcut durumda sakınma kapasitenin şişman tıpkı kısmının ise hele Yamal-Avrupa ve Ukrayna koridorundan girmek üzere Rusya şebekesinden geldiğini vurgulayan Giuli, şöyle devam etti: “Norveç ve Azerbaycan, neredeyse kamu kapasiteyle tedarik sağlıyor. Cezayir’den İspanya’ya uzanan Gazoduc-Maghreb-Europe (GME) boru hattında ise Fas ile yaşanan gerginlik zımnında kullanılmayan aynı kapasite kâin ve Cezayir’den İtalya’ya uzanan TransMed boru hattı şu anda nısıf kapasitede çalışıyor. İtalya, Cezayir’in sıkı yatırım ve büyüyen iç talepten muzdarip olmasına rağmen bu rota üzerinden tıpkısı cirim ekleme kapasitenin sağlanabileceği üzerine bizatihi emniyetli görünüyor.”