57 yıllık Arecibo teleskobu için katabolizma kararı makbuz

Eksik asırdan fazla tıpkısı süredir şanlı bilimsel çalışmalarda saha kayran Porto Riko’daki Arecibo teleskobu, faaliyetlerinde sona geldi. 305 metre genişliğindeki radyo teleskobunun 900 titrem ağırlığındaki merkezi müşteri platformunu taşıyan kabloları koptu. Kabloların onarımının, çalışanları riske atma ihtimalinden ufuk imkansız olduğu bildirildi. Gözlemevini işleten KUL Ulusal Veri Vakfı’ndan (NSF) yapılan açıklamada, gözlemci üzere kontrollü yadımlama işleminin başlayacağı duyuruldu. NSF’da vazifeli Müderris Sean Jones, yadımlama kararıyla ilgilendiren “Fevkalade ve kontrolsüz tıpkı çökme yerinde, insanların can güvenliğini arkalamak ve ziyaretçi yetişek merkezi dahi karışma kalkmak için kamu Arecibo Gözlemevi’nin kaybını önlemeyi amaçlıyor.” dedi. NSF’birlikte bir apayrı işyar bilim kadını Ralph Gaume, Arecibo Gözlemevi’ni tamamen kapatmayacaklarını, alandaki altyapıyı çeşitli araştırı ve eğitim bilimi amaçlarına bakım edebilmesi umuduyla korumaya çalışacaklarını kaydetti. 1963 yılında inşa edilen Arecibo teleskobu, dünyanın biricik çanaklı en büyük operasyonel radyo teleskobu namına tarihe geçmişti. Öncü haline gelen müşahit, “Contact”, “GoldenEye” ve sair Hollywood yapımı filmlerde görülmesiyle biliniyor. Dünya dışı dirim arayışı kapsamında icraat yapan astronomlar, 1974 yılında Arecibo’dan uzaya radyo sinyalleri göndermişti. İlk ötegezegen, 1990 yılında bu alandan keşfedilmişti. Müşahit ayrıca Dünya’ya andıran asteroidler ve uzaydaki acul radyo patlamalarına ilişkin çalışmalara öncülük etmişti.